Update bij Kunst & Zorg Community
Terugblik zoom meeting 17 maart 2022: Jennifer Kanary Nilolov(a) en Teresa Feldmann over – The Anoiksis Experiment –
Een project op het gebied van geestelijke gezondheid
We blikken terug op een zoombijeenkomst rondom een project van Roomforthoughts (Jennifer Kanary) en beeldenonderzoekspartner Teresa Feldmann. Jennifer heeft aan het Sandberg Instituut gestudeerd en heeft een PhD van Plymouth University. Ze ontwikkelt bijzondere projecten waarbij wetenschappelijk onderzoek, artistiek onderzoek en gezondheidszorg samen komen om ons bewust te worden van onze psychische gezondheid en die van anderen.
Teresa heeft net een industrieel design master afgerond aan het KABK in Den Haag en helpt Jennifer om een beeldtaal te ontwikkelen die de complexiteit weet te vangen en deze overdraagbaar wordt voor het grote publiek. Ze werken aan deze collaboratie met dank aan het project ‘Bouwen aan Talent’ van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, waarin senior talent gekoppeld wordt aan jong talent
Roomforthoughts onderzoekt verschillende vormen om de subjectieve beleving van gedachten en ervaringen visueel en begrijpelijker te maken met een methodiek die wij ons eigen kunnen maken met ‘The Anoiksis Theory en The Anoiksis Map’
‘The Anoiksis Theory’ en ‘The Anoiksis Map’ vormen gezamenlijk een gedachten model en methode om radicaal anders te kijken naar hoe trauma ons allen raakt en kan leiden tot labels als depressie, OCD, eetstoornissen, psychose, autisme, ADHD, etc. Zodra je weet wat het betekent, functioneert het concept Anoiksis als een Noordster. Je kunt het woord ‘Anoiksis’ dan zelfs ook vervangen voor een eigen woord.
Jennifer raakte geïnteresseerd in psychische gezondheid nadat zij in persoonlijke sfeer meemaakte dat haar schoonzusje in een staat van psychose door zelfdoding om het leven kwam. Jennifer besloot voor haar verwerkingsproces psychoses, waanvoorstellingen en hallucinaties te gaan bestuderen, om zo te leren begrijpen wat er gebeurt met iemand die in bijvoorbeeld een psychose raakt.
Dit door met een radicaal andere blik naar psychoses te kijken: Namelijk het zien van psychoses, waanvoorstellingen en hallucinaties als subjectieve ervaringen met een waarheidsgehalte, probeerde zij zich als ‘buitenstaander’ voor te stellen hoe het is om zelf een psychose mee te maken.
Ze werkte o.a. samen met ervaringsdeskundigen en ontwikkelde een VR-bril experience en een ‘doe het zelf’ psychose spel om meer bekendheid en begrip te kweken voor onze mentale gezondheid. Met haar projecten geeft Jennifer o.a. trainingen aan de politie, GGZ en in gevangenissen.
Psychose begrijpen als een subjectieve ervaring: in ‘Deep Anoiksis’
Een psychose zou kunnen worden begrepen als een extreme uitvergroting van emotie, gedachten en andere vormen van waarnemingen gekoppeld aan een subjectieve ervaring/ beleving en de verhalen die gebouwd worden om een situatie en onze persoonlijke reactie daarop. Onze waarnemingen en verhalen die hyper en hypo kunnen worden en het belang daarvan om dit tijdig te herkennen.
Aan de hand van verschillende interactieve denkoefeningen leidde Jennifer ons in de betekenis van het woord toe te laten in ons vocabulaire. Een psychose werd op deze manier veel inzichtelijker en kon worden gezien als een sterke uitvergroting van onze persoonlijke ervaringen van de wereld om ons heen.
(zie de afbeeldingen van de Anoiksis map)
Bewust van ons mentale welzijn
In diverse culturen wordt er aan veranderingen in ons bewustzijn verschillend betekenis gegeven. Zo bestaan er verschillende interpretaties van iets wat in de Westerse wereld wordt gezien als een staat van psychose. In de ene cultuur is het een gave, of een moment om te testen of iemand de nieuwe sjamaan van een dorp kan worden, de nieuwe genezer. Bij mensen die psychoses ervaren schrijven Westerse artsen medicatie voor om die ervaringen te onderdrukken, maar ze lossen ze niet op. De waangedachtes worden onderdrukt en daardoor minder, maar je gevoelens ook. Dus ook de mooie ervaring van dingen om je heen.
Jennifer ziet het begrip ‘Anoiksis’ en ‘Deep Anoiksis’ als het sleutelspectrum dat al die interpretaties verbindt: namelijk het begrijpen van de subjectieve ervaring in onszelf en die van anderen.
Anoisksis is ons veranderende toestand van het zijn in reactie op trauma waarbij onze subjectieve waarnemingen veranderen alsmede de verhalen die we erheen bouwen in een hyper of hypo spectrum. Door er bewust van te zijn dat iedereen de wereld om zich heen subjectief waarneemt, kan het makkelijker zijn om open te staan voor de belevingswereld van jezelf en die van de ander, en deze vervolgens beter te leren begrijpen.
Deep Anoiksis is wanneer de veranderende staat van zijn en waarnemingen, gedachten emoties ons heeft overweldigd, en het ons niet meer lukt om er alleen uit te komen.
(zie de afbeeldingen van de Anoiksis map)
Via het Stimuleringsfonds kreeg Jennifer de mogelijkheid om samen te werken met Teresa Feldmann, allround designer om de theorie vorm te geven in een visueel ontwerp en te ontwikkelen tot een visuele, werkbare methodiek.
Hun doel met het project: Een ‘Trauma informed society’ worden; een inclusieve maatschappij die open staat voor ieders persoonlijke subjectieve ervaringen en mensen in bijvoorbeeld een staat van psychose, of depressie sneller te herkennen en betere ondersteuning te kunnen bieden.
Belangrijk is hierbij te weten wat ‘trauma’ daadwerkelijk inhoudt:
Gabor Maté leert ons dat trauma niet is wat ons overkomt. Het is het effect wat een bepaalde gebeurtenis op ons heeft en hoe wij daarmee omgaan. Dat kunnen zowel kleine schijnbaar weinig betekenende gebeurtenissen zijn tot zowel een heftige levens veranderende ervaring.
Maar hoe worden we dan nieuwsgieriger naar elkaars ervaringen en hoe deze effect hebben op ons waarnemingen, gedachten, emoties? Jennifer en Teresa ontwikkelen de map en een serie kaarten als een nieuwe ‘tool’ om mensen te helpen meer empathie te vormen voor elkaars ervaringen.
Als wij ons beter bewust zijn van onze eigen subjectieve ervaring om ons heen, kunnen we ons ook beter inleven in de ander. Het open staan voor een dieper bewustzijn van onze subjectieve ervaringen kan worden gevat in één woord: ‘Anoiksis’
De theorie achter deze projecten is Jennifer nu aan het uit werken, te vormen en te visualiseren op een kaart: ‘The Anoiksis Map’ en een serie vragenkaarten.
De kaart is ontwikkeld om ons te helpen bewust(er) te worden van onze subjectieve ervaringen en interpretaties.
En bevat daarop '5 bewustzijnsgebieden’ van waaruit vragen kunnen worden geformuleerd:
1: What story?: De verhalen die we bouwen om de gebeurtenissen die we hebben meegemaakt, onze emoties,gedachten etc.
2: What needs?: De (on)vervulde behoeftes die we hebben
3: What sense-perceptions? (hoe onze percepties hyper of hypo worden)
4: What bio -factors? (De lichamelijke triggers zoals hormonen en chemische processen in ons)
5: What Happened? De gebeurtenissen in ons leven
De kaarten kunnen met verschillende lenzen gebruikt worden: mentaal, emotioneel, fysiek en spiritueel, of je kiest zelf een andere lens.
Het ontwerp voor de Anoiksis stickers
Om deze methodiek visueel te maken hebben zij en Teresa een ontwerp gemaakt voor een sticker waarop je jouw mentale staat van zijn kan onderzoeken. Een gebied om jouw Anoiksis te verkennen, als een grote grijze ‘vlek’ als een veld met een geleidelijke overgang, en een zwarte grote stip die een staat van ‘Deep Anoiksis’ markeert.
Teresa gaf in haar presentatie uitleg aan de symboliek van de ontworpen beeldtaal per kaart. Hier de kaart ‘What Story?’. De verhalen die als zaadjes van een paardenbloem in de wind ons leven beïnvloeden en zich nestelen in ons leven en ons cultuur en bepalen hoe we handelen in deze wereld, hoe we onszelf zien, en hoe we anderen zien.
(Zie de afbeeldingen van het ontwerp voor de Anoiksis stickers)
Het overgangsveld markeert jouw bewustzijn van jouw mentale staat van zijn en dat van anderen om je heen. Deep Anoiksis is daarin jouw bewustzijn van jouw mentale welzijn op het moment dat het je compleet overweldigd wordt en het tot een psychiatrische label kan leiden. Door het verkennen van je eigen grenzen is vroegherkenning en preventie een optie.
Het was een intensieve en fascinerende presentatie en vanuit de groep was er veel interesse om het concept ‘Anoiksis’ te leren kennen én te ervaren.
Omdat we nog lang niet uitgepraat waren en via zoom de mogelijkheden beperkt waren om gezamenlijk met de Anoiksis map en kaarten aan de slag te gaan organiseren we nog een live bijeenkomst in september op de Turnzolder.
Jennifer en Teresa nodigen je uit om The Anoiskis Map en kaarten uit te proberen en daarmee je eigen bewustzijn en openheid naar de ander te onderzoeken en verkennen.
Wil je daarbij aanwezig zijn? Houdt de agenda en Weekly in de gaten, of meld je vast aan door te mailen naar kunstenzorg@turnclub.org
