IJsbrekers

IJsbrekers is een initiatief van Renske Wassink (singer-songwriter) en Sylvia Mannaerts (cultureel antropologe). Zij geven leiding aan een collectief van kunstenaars en onderzoekers dat het ijs wil breken tussen mensen die anders aan elkaar voorbij zouden gaan. IJsbrekers ontwikkelt creatieve interventies voor allerlei verschillende contexten: placemaking en bouwen aan sociale cohesie in woonwijken, community building in organisaties en het ondersteunen van bestaande initiatieven die moeite hebben om hun doelgroep te bereiken.

Er worden in ons land heel veel mooie initiatieven ontwikkeld. Vaak zien we dat deelnemers eenmaal meegedaan heel enthousiast zijn, maar dat de drempel om mee te doen heel hoog blijkt. Het kost dan heel veel moeite om deelnemers over de drempel heen te krijgen. Wij hebben de expertise in huis om die drempel naar beneden te krijgen. En die passen we toe in onze eigen concepten, maar we zetten die expertise ook heel graag in om bestaande initiatieven nog sterker te maken.

Team IJsbrekers werkte voor het eerst samen aan Project IJsbrekers, een transdisciplinair actie-onderzoek naar de vraag: hoe kunnen we kunst inzetten om de drempel voor spontaan contact in de publieke ruimte duurzaam te verlagen?

Oftewel: hoe breken we het ijs tussen mensen die anders aan elkaar voorbij zouden gaan. En hoe doen we dat op een manier dat deelname aan onze interventie mensen bemoedigt om nog vaker een praatje aan te knopen met zomaar iemand anders in de wijk? Een jaar lang reisden we met een kunstinstallatie langs diverse openbare plekken in de Rotterdamse wijk Groot-IJsselmonde: de bibliotheek, het winkelcentrum, het park, de speeltuinvereniging, de buurttuin. Bijna 400 willekeurige voorbijgangers stapten onze installatie binnen en gingen er op fantasiereis met zomaar een andere passant. Over elke ontmoeting schreven we een muzikaal portret dat we als souvenir opstuurden aan de deelnemers.
We sloten het project af met een interactief concert in Podium Islemunda, waarbij we samen met de deelnemers verder droomden over mooie toekomstbestemmingen in de wijk.

We hebben ongelofelijk veel geleerd van dit onderzoek. Ten eerste hebben we een heel brede kennisbasis verzameld waarin we vanuit allerlei wetenschappelijke disciplines kennis vergaard hebben over de waarde en de dynamiek van contact in de publieke ruimte. Daarnaast hebben we ons eerste concept in veel stappen verder ontwikkeld, voortdurend in reactie op wat de omgeving van ons vroeg. Ook wij worstelden met die eerste drempel, maar hebben door veel experimenteren en vergelijken een paar krachtige sleutels gevonden om die drempel te verlagen. Die sleutels delen we graag met de wereld in de IJsbrekers Toolkit die we publiceerden (gratis te downloaden via https://ijsbrekers.online/werkplaats. En voor wie naast de toolkit extra denk- en maakkracht kan gebruiken om het ijs in zijn of haar omgeving te breken, denken we graag mee.